Czym jest kryzys psychologiczny?
- Monika
- 20 lutego, 2023
Kryzys psychologiczny oznacza, że osoba nie jest w stanie skutecznie poradzić sobie z trudnymi wydarzeniami życiowymi i to prowadzi do zaburzenia równowagi emocjonalnej. W takiej sytuacji dochodzi do naruszenia homeostazy psychologicznej oraz niewydolności dotychczasowych mechanizmów radzenia sobie. Związany z tym wysoki poziom stresu wpływa negatywnie na codzienne funkcjonowanie osoby.
Jak przebiega kryzys psychologiczny?
Podczas kryzysu psychologicznego, osoba może doświadczać problemów w codziennym funkcjonowaniu, trudności w radzeniu sobie z rzeczywistością, a także utraty poczucia sensu i celowości życia. Objawiać się to może poprzez niepokój, problemy ze snem, powracające wspomnienia i wycofywanie się z aktywności. Wydarzenia traumatyczne mogą mieć znaczący wpływ na życie jednostki i prowadzić do trudności nawet przez wiele lat, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie kroki. Pomoc psychologiczna w formie interwencji kryzysowej ma na celu pomóc osobie w trudnym momencie i umożliwić jej powrót do pełnego funkcjonowania.
Należy zwrócić uwagę, że kryzys psychologiczny może być nie tylko zagrożeniem, ale także okazją do rozwoju i osobistego wzrostu. Pomyślne przetrwanie kryzysu może prowadzić do nabycia nowych umiejętności radzenia sobie ze stresem i zmiany niefunkcjonalnych przekonań. Często osoby, które przeszły przez kryzys, odkrywają swoje wartości i sens życia, potwierdzając zasadę, że „co cię nie zabije, to cię wzmocni”.
Jakie są przyczyny kryzysu psychologicznego?
Istnieją różne czynniki, które mogą przyczynić się do wystąpienia kryzysu psychologicznego. Wśród nich można wyróżnić:
- Czynniki biologiczne, takie jak np. pogorszenie stanu zdrowia fizycznego, zaburzenia układu nerwowego czy zaburzenia w funkcjonowaniu neurotransmiterów w mózgu.
- Czynniki społeczne, takie jak np. wymagania i oczekiwania innych ludzi, presja społeczna czy kryzysy w relacjach międzyludzkich.
- Przeżycia traumatyczne, takie jak np. urazy psychiczne, stres pourazowy, przemoc czy przewlekły stres.
Rodzaje kryzysów psychologicznych
- Kryzys rozwojowy (typu normatywnego lub przemiany) jest wynikiem adaptacyjnej reakcji organizmu na zmiany w życiu człowieka, takie jak np. narodziny dziecka czy przejście na emeryturę. Jego pomyślne przejście jest niezbędne do prawidłowego przejścia do kolejnej fazy rozwoju.
- Kryzys sytuacyjny (typu losowego lub traumatycznego) wynika z nagłej sytuacji, z którą człowiek nie jest w stanie sobie poradzić i kontrolować jej przebiegu. Może być wywołany przez takie zdarzenia jak śmierć bliskiej osoby, gwałt, utrata pracy lub poważna choroba.
- Kryzys środowiskowy (typu katastroficznego) występuje, gdy jednostka lub grupa ludzi doświadcza katastrofy, naturalnej lub spowodowanej działaniem człowieka. Może pojawić się w wyniku klęski żywiołowej lub wojny.
- Kryzys egzystencjalny to wewnętrzny konflikt jednostki, związany z bilansem dokonywanym w okresie przejściowym jej życia, np. w okresie dojrzewania.
Jak sobie poradzić z kryzysem psychologicznym?
W niektórych przypadkach spotkanie z psychologiem może pomóc w lepszym zrozumieniu naszych reakcji na kryzys, co może zmniejszyć poziom lęku i bezradności. W czasie ostrej fazy kryzysu pomocna może być psychoterapia wspierająca, a po jego przejściu – psychoterapia poznawczo-behawioralna lub psychoterapia psychodynamiczna, która pozwala na zrozumienie swoich reakcji emocjonalnych. W ten sposób kryzys może stać się szansą na rozwój osobisty, a nie tylko przyczyną cierpienia.
Bądź na bieżąco!
Bądź na bieżąco!
Jeśli chcesz otrzymywać od nas sprawdzone informacje na temat zdrowia psychicznego, koniecznie zapisz się na nasz newsletter!